Smart Warehouse คือคลังสินค้าอัจฉริยะ เป็นการนําเทคโนโลยีเข้ามาประยุกต์ใช้ในการวางแผน ปฏิบัติการ ควบคุมการเคลื่อนย้ายสินค้า และการจัดเก็บสินค้าภายในคลังสินค้า ด้วยระบบอัตโนมัติที่ทันสมัย เพื่อลดขั้นตอน ลดความซับซ้อน และลดโอกาสในการเกิดข้อผิดพลาดต่างๆ เพื่อให้สามารถทํางานได้อย่างง่ายดายและมีคุณภาพมากยิ่งขึ้นไปกว่าเดิม ซึ่งระบบ Smart Warehouse นี้คือหนึ่งในระบบที่เข้ามารองรับระบบ Smart Logistics ในอนาคต เพื่อช่วยให้เจ้าของธุรกิจนั้นสามารถจัดเก็บสินค้าได้เพิ่มขึ้นและมากขึ้นในพื้นที่ที่เท่าเดิม และได้เพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการคําสั่งซื้อต่างๆ จากลูกค้าได้มากยิ่งขึ้น และเพิ่ มปริมาณงานได้ และที่ สําคัญก็คือ ช่วยลดต้นทุนทั้งด้านการผลิตและการขนส่งให้ทําได้ในปริมาณที่มากขึ้นภายในครั้งเดียว เรียกได้ว่าเป็นการลดต้นทุนค่าเสียโอกาสและเพิ่มความพึงพอใจให้กับลูกค้าได้อย่างง่ายดายกว่าเดิม
ตัว Smart Warehouse กลายเป็นสิ่งที่สําคัญสําหรับธุรกิจในอนาคตในวงการคลังสินค้าในทุกประเภท เพราะว่าการเติบโตของการค้าปลีกออนไลน์นั้นเพิ่มขึ้นเป็นจํานวนมาก ทําให้มีการจัดการ และการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อรองรับการจัดการที่ต้องมีความแม่นยํามากยิ่งขึ้น และยังสามารถนําข้อมูลเหล่านั้นไปวิเคราะห์เพื่อวางแผนกลยุทธ์ทางการตลาดต่อไปได้อีกด้วย ซึ่ง Smart Warehouse จะเข้ามาช่วยจัดการในส่วนนี้ได้ นอกจากการวางแผน กลยุทธ์ทางการตลาดแล้ว ยังจะเข้ามาช่วยลดต้นทุนด้านการผลิตและการขนส่งให้ สามารถทําได้ในปริมาณที่มากขึ้นในขณะที่ใช้ระยะเวลาในการทำงานน้อยลงกว่าเดิม สามารถผลิตสินค้าได้อย่างต่อเนื่อง และลดกระบวนการทางการตลาดเพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างเต็มที่โดยไม่ต้องรออีกต่อไป
นอกจาก Smart Warehouseแล้ว ยังต้องมีระบบจัดการคลังสินค้าที่ดีควบคู่ไปด้วย เพราถ้าไม่มีระบบการจัดการคลังสินค้าที่ดีนั้น ก็อาจจะทําให้ทุกๆอย่างที่สร้าง Smart Warehouse นี้มาพังลงได้ การที่เรามีระบบการจัดการคลังสินค้า หรือ Warehouse Management System(WMS) ที่ดี ก็จะช่วยทํางานประสานกับ Smart Warehouse ได้อีกด้วย เพื่อช่วยจัดการตั้งแต่เริ่มต้นรับสินค้าเข้าคลังไปจนถึงการเบิกสินค้าออกจากคลัง เพื่อช่วยลดจํานวนสินค้าคงคลัง ลดปริมาณการใช้คนงานให้น้อยลง เพิ่มการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ จัดเก็บให้สามารถจัดเก็บสินค้าได้อย่างเต็มที่ และเพิ่มความถูกต้องในระดับที่ลด Human Error ให้กับระบบคลังสินค้าได้อีกด้วย
ในระบบ WMS ที่ดีนี้จะถูกออกแบบเพื่อให้สามารถรองรับการบริหารจัดการ ทุกกิจกรรมภายในคลังสินค้า ประเภทต่างๆ โดยเฉพาะคลังสินค้าในศูนย์กระจายสินค้าขนาดใหญ่ของกิจการค้าส่งและค้าปลีกแล้ว ยังต้องสามารถดัดแปลงเพื่อเชื่อมโยงกับระบบการวางแผนทรัพยากรของธุรกิจ (Enterprise resource planning: ERP) อื่น ๆ ที่หน่วยงานหรือองค์กรมีอยู่ ในบางครั้งเพื่อลดความสับสน จึงมีการเรียกระบบ WMS ที่ สนับสนุนระบบ ERP ว่า Warehouse-focused ERP system ซึ่งมาตรฐานของการวางระบบ WMS ที่สําคัญ จะต้องประกอบด้วยส่วนประกอบทุกส่วนในองค์การที่เกี่ยวข้องกับการดําเนินงาน นับตั้งแต่ การสร้างระบบเครือข่ายและการเชื่อมโยงข้อมูลภายในบริษัท, การรับสินค้า, การเก็บสินค้า, การหยิบสินค้า, การตรวจสอบยอดสินค้า, จนถึงการควบคุมสินค้าคงคลัง
และใน Smart Warehouse ก็จะต้องมี “Mobile network” อีกด้วย เป็นระบบ Mobile network อนุญาตให้ผู้ใช้หรือผู้เกี่ยวข้องเฉพาะสามารถติดต่อส่งผ่านข้อมูล เชื่อมต่อ ระหว่างอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้ภายในคลังสินค้าโดยใช้เทคโนโลยีไร้สาย เช่น เครื่องอ่านบาร์โค้ดแบบพกพา (Portable barcode) หรือ PDA นอกจากนี้ยังช่วยสนับสนุนงานอื่นๆภายในคลังสินค้าให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นด้วย เช่น ในระบบการหยิบสินค้า ในบางครั้งขณะที่พนักงานกําลังหยิบสินค้าอาจจะมี Order ใหม่เข้ามา ระบบจะทําการตรวจสอบว่าพนักงานคนนั้นสามารถหยิบสินค้าภายใน Order ใหม่ได้ หรือไม่ พร้อมทั้งตรวจสอบค่าดัชนีประสิทธิภาพอย่างอื่น เช่น ระยะเวลา, ระยะทาง หรือค่าใช้จ่ายในการดําเนินการหยิบสินค้าทั้ งหมด เป็นต้น ถ้าผลของจากการประมวลผล พบว่า คําสังซื้อ หรือOrder ใหม่ที่เข้าหากส่งให้พนักงานหยิบ สินค้าคนนั้นไม่ขัดแย้งกับเงื่อนไข และค่าดัชนีประภาพเพิ่มขึ้น ระบบก็จะส่งข้อมูลและแทรกรายการของ สินค้าที่จะหยิบภายใน Order ใหม่ไปยังเครื่อง PDA ของพนักงานหยิบสินค้า หรือคอมพิวเตอร์ขนาดเล็กที่ติดตั้งอยู่กับรถฟอร์คลิฟท์ ซึ่งทําให้เจ้าหน้าที่สามารถหยิบสินค้าได้ทันทีทํางานได้อย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
สรุปแล้ว คลังสินค้าอัจฉริยะ (Smart Warehouse) ควรมีคุณลักษณะดังนี้
1. นวัตกรรมและเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่จะช่วยให้การจัดเก็บ และขนถ่ายสินค้าเป็นไปอย่างมี ประสิทธิภาพที่สุด
2. จัดเก็บสินค้าคงคลังให้น้อยลง และต้องมีอัตราการหมุนเวียนสินค้าสูง
3. สร้างระบบปฏิบัติงานที่มีมาตรฐานและคุณภาพสูงขึ้น
4. ต้องตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้มากขึ้น
5. มีเทคโนโลยีและอุปกรณ์สิ่ งอํานวยการที่มีคุณภาพสูง
6. ควรมีระบบสื่อสารด้วยคลื่นวิทยุ และมีการปรับปรุงระบบสื่อสารที่ครอบคลุมทัวถึงมากขึ้น
Smart Warehouseและ WMS คือ สิ่งที่จะเข้ามาเปลี่ยนคลังสินค้าให้สามารถทํางานได้อย่างง่ายดายและสะดวกมากยิ่งขึ้น เพื่อตอบโจทย์ความต้องการของผู้ประกอบการให้สามารถทํางานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ เพิ่มภาพลักษณ์ในองค์กร และสามารถเพิ่มระดับความพอใจให้กับลูกค้าที่เข้ามาใช้บริการอีกด้วย
แหล่งที่มา: https://www.kobkid.com/เรื่องน่ารู้/smart-warehouse-คืออะไร-ทําไมถึงสําคัญสําหรับคนทําธุรกิจ
อ้างอิงมาจาก: Warehouse Management (การจัดการคลังสินค้า): Basic Knowledge. แหล่งที่มาของข้อมูล https://riverplus.com/2011-08-18-warehouse -management-basic-knowledge/ และ https://riverplus.com/category/logistic
อ้างอิงมาจาก: https://www.mreport.co.th/experts/business-and-management/008-Logistics-คลังสินค้า-Smart-Warehouse
ขอบพระคุณรูปภาพประกอบจาก: รูปถ่ายจากผู้เขียนเองที่ถ่ายในงาน Tilog-Logistics 2019 และ https://m.made-in-china.com/product/Portable-IP65-RFID-2D-Barcode-Scanner-Android-OS-Handheld-PDA-with-WiFi-4G-852108575.html และ https://www.dciscanning.co.za/product/datalogic-memor-10-android-pda-barcode-scanner/